poniedziałek, 7 grudnia 2020

Wybitni kompozytorzy polskiego romantyzmu

 

Fryderyk Chopin - Mazurek D-dur


W XIX i na początku XX wieku przez ziemie polskie przeszły tragiczne w skutkach burze dziejowe. Nieudane powstania nasiliły represje zaborców wobec społeczeństwa polskiego i przyniosły ze sobą ogrom zniszczeń gospodarczych, społecznych i kulturalnych. Mimo to Polacy nie poddawali się i różnymi sposobami walczyli o podtrzymanie narodowej tożsamości. Artyści starali się nawiązywać w twórczości do polskich tradycji i nadawać sztuce cechy narodowe.



Eugene Delacroix, Portret Fryderyka Chopina

Fryderyk Chopin (1810-1849) to jeden z najznakomitszych kompozytorów polskich. Tworzył głównie utwory fortepianowe, które swoim nowatorstwem wyprzedzały dzieła pisane w okresie romantyzmu i wywarły wpływ na wielu późniejszych kompozytorów. W dzieciństwie Chopin często wyjeżdżał na wieś, gdzie miał okazję poznać polski folklor muzyczny, który stał się inspiracją do napisania wielu wspaniałych dzieł. Kompozytor stosował często artystyczną stylizację ludowych melodii, pieśni i tańców. 2 listopada 1830 roku, tuż przed wybuchem powstania listopadowego Chopin wyjechał do Wiednia, następnie do Paryża. Poruszony tragicznymi wydarzeniami skomponował słynną Etiudę c-moll, op.10 nr 12 nazywaną Etiudą Rewolucyjną. Utwory Fryderyka Chopina odznaczają się indywidualną siłą wyrazu. Wymagają od wykonawcy dużej wrażliwości i dojrzałości artystycznej, a większość z nich — również wirtuozowskiej techniki. Wśród około 240 kompozycji znalazły się m.in.: dwa koncerty fortepianowe, mazurki, polonezy, walce, preludia, etiudy, ronda, wariacje, scherza [czyt. skerca], ballady, nokturny, sonaty, pieśni.


Henryk Siemiradzki, Chopin grający na fortepianie w salonie księcia Radziwiłła








Stanisław Moniuszko

Stanisław Moniuszko (1819-1872) odegrał wielką rolę w podtrzymaniu polskiej tożsamości narodowej. Jego dzieło operowe Halka, za sprawą prawdziwie polskiej muzyki i tekstu poruszającego rodzimą problematykę społeczną, zostało uznane za pierwszą polską operę narodową. Przedstawienie odniosło wielki sukces. Naoczny świadek napisał: [...] Kiedy na scenie zobaczono poloneza i stroje polskie zerwała się prawdziwa burza oklasków, okrzyków połączonych z płaczem i głośnym łkaniem. Wszyscy z miejsc powstali, porwani nie dającym się opisać uniesieniu […]. Inne utwory sceniczne Moniuszki tj.: Flis, Hrabina, Verbum nobile, Straszny dwór, nawiązywały treścią do wydarzeń historycznych, przedstawiały piękno rodzimych zwyczajów i folkloru, a tym samym krzepiły ducha narodowego Polaków. Kompozytor docierał nie tylko do muzycznych koneserów, ale także rozpowszechniał muzykę wśród całego społeczeństwa, wydając zbiór pieśni nazywany Śpiewnikiem domowym.

Scena z opery Stanisława Moniuszki Halka

Stanisław Moniuszko - Mazur z opery Halka







Henryk Wieniawski

Henryk Wieniawski (1835-1880) to polski kompozytor, który zasłynął jako twórca utworów skrzypcowych oraz wybitny wirtuoz skrzypiec. W swych kompozycjach nawiązywał do polskiej muzyki ludowej. Artysta koncertował w wielu krajach Europy i Ameryki, popularyzując narodową muzykę polską. Ważniejsze dzieła to: koncerty skrzypcowe (fis-moll i d-moll), polonezy (m.in. D-dur oraz A-dur), Legenda, mazurki, Scherzo-Tarantela, zbiory etiud skrzypcowych. Od 1935 roku (setnej rocznicy urodzin kompozytora) co pięć lat odbywa się w Poznaniu Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego.

Wandalin Strzałecki, Skrzypek

Henryk Wieniawski - Kujawiak C-dur



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz